Binnenkijker 97, 2019

Hoogwoud

 

In de Binnenkijker kijken we binnen in de interieurs van stolpen. Deze verschillen nog meer van elkaar dan de buitenkanten. De zoektocht naar en het toepassen van nieuwe functies gaat onverlet voort. Prachtige voorbeelden halen de publiciteit of krijgen aandacht in onze nieuwsbrief. Soms is een mens geneigd een nieuwe functie (bijna) te vergeten, omdat deze al langer opgeld doet, maar ook een museumboerderij moet in zijn gekozen herbestemming blijven investeren. Ga maar kijken bij West-Frisia.

 

Het is echt Hollands weer als ik over de rietkraagrijke Langereis oostelijk West-Friesland binnenrij. Blauwe luchten met spectaculaire witte bloemkoolwolken. Natuurlijk staat er een zacht zuidwestenwindje. Het landschap is hier buitengewoon leesbaar met veel water in een uitgestrekt en open polderland, waar de kerktorens van Aartswoud en Hoogwoud de gelijknamige lintdorpen markeren. Bomen vol blad en de puntdaken van stolpboerderijen maken van dit groene en grazige uitzicht een Noord-Hollands schouwspel. Op het oog o zo gewoon, maar dit is nu juist het karakteristieke kenmerk van onze mooie provincie.

 

Museumboerderij West-Frisia

Na een florerend en rijk bestaan als agrarisch bedrijf kreeg deze fraai gelegen stolpboerderij in het midden van de jaren 1980 een toentertijd nieuwe bestemming. Honderd procent naar de zin en tot groot genoegen van de laatste eigenaar Adriaan Donker, die niet uit het juiste boerengeriefhout bleek te zijn gesneden, maar daarentegen wel beschikte over een grote culturele belangstelling en gastvrijheid. Adriaan zelf stond aan de basis van de stichting die tot op de dag van vandaag de stolp als museumboerderij exploiteert. West-Frisia is een uitzonderlijk goed bewaard gebleven veehouderij waar kaas werd gemaakt en waarvan de inrichting, daterend van rond 1900, de unieke basis is. Bezoekers kunnen hierdoor als het ware terugreizen in de tijd gedurende een rondgang door de volledig ingerichte woonvertrekken met schouw en rustgevende bedsteden. Adriaan Donker was behalve zeer geïnteresseerd in de West-Friese cultuur ook een verwoed verzamelaar. Dit is in West-Frisia onder andere zichtbaar gebleven via een grote verzameling boerengereedschappen en mooie boerenwagens op de dars, maar vooral met attributen voor de kaasmakerij die bijvoorbeeld op een ruime zomerstal overzichtelijk zijn tentoongesteld. In de woonkamers veel aandacht voor de boerendracht met kleding en een verzameling hullen en kappen. Daar eveneens allerlei gebruiksvoorwerpen en boerensier: koperen ketels, Oosters porselein, schilderijtjes, portretten en kinderspeelgoed. De nieuwe beheerders (sinds 2017) Esther de Best en Ed Smit lopen over van enthousiasme tijdens een rondgang door dit kleine Versailles in Hoogwoud. En ze hebben grote plannen, want ze betogen beiden, bijna om het hardst, dat een museumboerderij in deze tijd vooral aantrekkelijk moet blijven. Liepen de bezoekersaantallen van 1000 aanvankelijk op tot de huidige ongeveer 4000, op dit laatste aantal stagneert het alweer jaren, weten zij. De reden is zowel eenvoudig als begrijpelijk. Een stolp anno 1857 is nu eenmaal niet ingericht voor groepsbezoeken en heeft niet de voor musea normale voorzieningen, zoals toegankelijkheid voor iedereen en groepen. Zo ontbreekt er bijvoorbeeld een invalidentoilet. En dat is niet het enige.

 

Nieuwe plannen aan de Koningspade

De afgelopen decennia was het gebruikelijk ruimte te maken voor evenementen en groepsbezoeken door met delen van de collectie te gaan slepen. Niet bevorderlijk voor de staat van het materiaal en veel werk, betogen Esther en Ed. Met het bestuur maakten zij een plan voor een extra ruimte op het erf van West-Frisia. Een passend plan uiteraard, waarvoor ondertussen veel waardering en steun is gekomen. Een ontvangstruimte in de vorm van een kapberg moet ruimte bieden aan het ontwikkelen van meer activiteiten en educatie. Daarbij moet vooral worden gedacht aan de ontvangst van schoolklassen, groepen senioren en zorgvragers, waarbij met de inrichting van de toekomstige kapberg voldoende rekening wordt gehouden door middel van toiletten, keuken, meubilair en vooral ruimte. Ruimte om een groei van het aantal bezoekers te kunnen verwezenlijken door de activiteiten beter te kunnen faciliteren. Hier blijkt dat investeren in een herbestemming noodzakelijk blijft voor zowel bestendiging als ontwikkeling. Juist dat gebeurt in museumboerderij West-Frisia, ga er zelf ter ondersteuning maar eens kijken. Volgend jaar moet de kapberg er staan.

www.museumboerderijwestfrisia.nl

 

WM

Binnenkijker 97, 2019