Stolpboerderij wordt museum
De monumentale stolp Welgelegen aan de Kerkstraat 1 in Wognum wordt waarschijnlijk een museum. Dat was de wens van eigenaar Henk Sloëtjes die op 19 april op 64-jarige leeftijd overleed. Hij liet het rijksmonument na aan de Historische Stichting De Cromme Leeck, die de erfenis heeft aanvaard. De organisatie zegt bij monde van secretaris Trudy Schouwe-Schouten dat de stolpboerderij en het interieur in ieder geval bewaard zal worden in de huidige museale staat.
Sloëtjes was als stolpenliefhebber en -kenner een zeer gewaardeerd lid van de Boerderijenstichting Noord-Holland. Zijn trots was Welgelegen waar hij 1989 kwam wonen. In de loop der jaren bracht hij het in- en exterieur van de monumentale boerderij zorgvuldig terug in de oorspronkelijke staat. In 1997 stond Henk Sloëtjes aan de wieg van De Cromme Leeck waarvan hij in 2015 afscheid nam als bestuurslid. Als lid van de bouwhistorische commissie bleef hij wel betrokken bij de organisatie.
Foto: Ina Broekhuizen-Slot
Stolpmaquette in Huis van Hilde
Het archeologische informatiecentrum Museum Huis van Hilde is een parel rijker: een maquette van een stolp. Het typerende vierkant is daarbij goed in het zicht door een opening in het dak. De maquette werd in opdracht van de Provincie Noord-Holland gemaakt en vindt straks zijn plek in een zaal over de 17e eeuw. Maker is Karin van de Berg van Kobalt museale diensten: “Na het verrichten van onderzoek en werkbezoeken ben ik begonnen met bouwen. Eerst in karton”.
Maanden werk
“Na het kartonnen model ben ik begonnen aan de definitieve versie met hout”, gaat Van de Berg verder. “Dit heb ik aangevuld met stevig en lichtgewicht plaatmateriaal zoals foamboard. Er zit probleemloos enkele maanden werk in, ik ben in oktober 2020 begonnen. Alles, behalve de koeien, is handgemaakt. De koeien zijn wel allemaal ‘bewerkt’ om ze een voor dit project en bij deze eeuw passend uiterlijk te geven.”
Kijkje in de stolp
“Een deel van het dak en delen van de zoldervloertjes zijn weggelaten om de bezoekers een kijkje in de stolp te kunnen bieden. Centraal staat het welbekende ‘vierkant’. Hierin is het hooi opgeslagen. Rondom het vierkant zijn de stal, een dors en twee woonruimtes gesitueerd”, aldus Van den Berg. Het geheel geeft een betrouwbaar beeld op schaal (1:16) van een voor Noord-Holland karakteristiek boerderijtype: de stolp.
Foto: KOBALT museale diensten & vastgoedstyling
Nieuwe leden
Second opinion door Boerderijenstichting Noord-Holland
Hakan (42) en Margreet (38) Meijer wonen met hun vijf kinderen sinds december 2020 in een mooie stolp in ’t Veld (Hollands Kroon) uit 1884. Bij de bouwkundige inspectie tijdens de koop kwam een mogelijk vochtprobleem bij het (dubbele) vierkant aan het licht. De verkoper vroeg de Boerderijstichting Noord-Holland om een second opinion die voor Hakan en Margreet de eerste kennismaking met onze stichting werd. Daarbij kwamen zij zoveel meer te weten over de bouw en de historie van deze stolp dat ze direct besloten om vriend van de Boerderijenstichting te worden.
Vochtprobleem opgelost
“Wij zijn voorstander van het behoud van stolpen en het is mooi om te zien hoe de Boerderijenstichting zich hiervoor inzet”, aldus Hakan. “Het vochtprobleem is overigens opgelost door de poeren te injecteren. Preventief hebben we de houten constructie laten behandelen tegen houtworm. In 1994 is de woning grondig verbouwd en is er een verdieping in gemaakt. Een van de kamers was een ruimte zonder daglicht, hier hebben wij de muren weggebroken zodat de originele balken weer in het zicht zijn gekomen.”
Modernisering
“In de rieten kap hebben we nieuwe dakramen laten plaatsen en het dak is in deze kamer geïsoleerd”, gaat Hakan verder. “De rieten kap hebben we meteen weer even rondom laten opfrissen. Daar waar enkel glas zat hebben we dubbel glas laten plaatsen en het elektra is nagelopen. Zonnepanelen op een rieten dak is natuurlijk geen gezicht, dus die komen mooi uit het zicht op het dak van de schuur. Toch een stukje modernisering en verduurzaming zonder het karakter van deze mooie stolp aan te tasten.”
Kattenhotel in stolp
Derk van der Woude en Miranda Bleeker kochten hun stolp in Heerhugowaard een aantal jaren geleden van de ouders van Miranda en verbouwden die conform de huidige woonstandaard. Derk werkt in de cyber security en Miranda runt sinds de geboorte van zoon Eden een kattenhotel in de stolp. “Ik ben best trots op onze stolp”, vertelt Derk. “Hij is zo goed als energieneutraal met zonnepanelen op het dak van de schuur en palletkachels om het gasverbruik tot een minimum te beperken.”
Succesvol kattenhotel
Met zijn drukke en spannende werkzaamheden in de wereld van cybercrime vindt Derk zijn rust in de ruimte van de boerderij en erf. “Hoewel rust”, relativeert hij. “Het kattenhotel is zo succesvol dat het in korte tijd is uitgegroeid tot een van de tien beste van Nederland. Mensen uit het hele land nemen de moeite om hier hun kat te brengen voor hun vakantie. De ruimte is ook piekfijn in orde want we hebben gedurende zes maanden elke dag besteed aan het verbouwen van de garage en de tuin er omheen om een top accommodatie voor katten te creëren.”
Vrienden van de Stolp
Nog maar kortgeleden kreeg Derk het magazine Vrienden van de stolp onder ogen. “Ik weet niet hoe ik eraan kwam en kende de Boerderijenstichting Noord-Holland niet. Maar ik was het direct eens met de doelstelling om zo veel mogelijk stolpboerderijen te behouden. Dus we zijn direct donateur ofwel vriend geworden."
Ridder onder onze vrienden
Op maandag 26 april rook Jan de Groot ‘nattigheid’ toen zijn zoon, schoondochter en kleindochter in vol ornaat bij hem binnenkwamen om ‘in de tuin te helpen’. Inderdaad stond even later burgemeester Karen Heerschop van Beemster klaar met de versierselen die horen bij de titel Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Een terechte onderscheiding voor de man die sinds 1988 actief was als raadpleger over stolpboerderijen, hun ouderdom, ontstaansgeschiedenis en hun bewoners. Hij weet veel van stolpboerderijen in heel Noord-Holland maar speciaal van die in de Beemster.
Stolpen Award
Voor al zijn verdiensten voor de Boerderijenstichting Noord-Holland kreeg De Groot in 2019 al de Stolpen Award tijdens het Oogstfeest van onze stichting. Maar naast stolpboerderijen was De Groot ook actief voor ander erfgoed. Zo heeft hij als gastheer jarenlang bezoekers rondgeleid in het Betje Wolf Museum en was hij bestuurslid van het Historisch Genootschap Jan Adriaensz. Leeghwater, het latere Historisch Genootschap Beemster. Maar zijn belangrijkste activiteit is misschien wel de totstandkoming geweest van het Agrarisch Museum Westerhem.