En weer gingen we op de tweede zaterdag van oktober op pad, dit maal naar De Noord, wat onder Heerhugowaard valt. Met ruim 25 deelnemers werden we ontvangen in The Irish Cottage in Verlaat (alweer zo'n liederlijke plaatsnaam), alwaar de gastvrouw ons vertelde hoe bezit van een Stolpboerderij en liefde voor de Ierse cultuur tot het maken van deze sfeervolle uitspanning heeft geleid.. De bijzondere hechting van dwarsbalken aan de vierkantsbalken waren al een eerste blikvanger op deze leerzame dag.. Ook benoemde ze weer wat iedere 'insider' bij een stolp ontdekt: het zijn vierkàntsbalken.
Vervolgens reden we over -of door het buurtschap- de Frik recht op ons eerste doel af:
een door een architect verbouwde Stolp. De daarbij toegevoegde driehoekige dakkapel verhoogde de symmetrie en het aangezicht.
Binnenin een heel bijzonder vierkant: geïncorporeerd, maar dan vooral verticaal, de hoogte in, met een kleine verhoging er onder. Zoiets wat men gezien moet hebben. Zo ook de omringende tuin, hoewel deze meer van een klassieke orde was: een paradijsje met vele nissen.
Verderop in het laantje een kleinere stolp van weer heel ander kaliber; meer een vakantiehuis zoals enkelen opmerkten, lieflijk, witte muren met kleine ruitjes. Het hierbij overgedragen verhaal betrof vooral veel noeste arbeid, zelf op zich genomen, en veel grond er bij, wat nu meer 'in samenwerking met de natuur' -dus minder- beheerd ging worden: leven en laten leven. Al met al een dappere en dankbare onderneming: het resultaat mocht er wezen.
Lunch in Verlaat
en vervolgens naar de Kerkweg, waar de verhoging in het landschap het Groene Dijkje bleek te zijn. De te bezoeken stolp lag hier tegenaan en was een vroeger Tolhuis. Misschien daarom leek deze twee voorgevels te hebben: één naar de langslopende straat en één naar de dijk gericht. In de laatste zat ook een fraai uitgesneden dakspiegel, wat de illusie vergrootte, maar de gastheer vertelde dat deze gevel binnenkort half gepotdekseld hout zou worden, waarmee weer meer herkenbaar als zijgevel. Hiermee zou deze gevel ook minder gevoelig worden voor beweging van de ondergrond - iets wat bij stolpen sterk dan de orde is. En er was weer een heerlijk groot erf bij met bruggetje en schaapjes.
Binnen een ruimtelijke indeling met -opmerkelijk- een lange open gang langs de woonruimte welke sterk aan de koegang deed denken.
En die lange gang zagen we ook terug in de laatste boerderij, pontificaal gelegen aan de Middenweg, waar aan de zijkant van deze gang een mooie inpandige woning van kleinzoon en vriendin (grotendeels door hen zelf) gerealiseerd was. Bij de Stolp was het vierkant in tact, met alleen een inwendige nieuwe zitkamer, waar we mochten nazitten met koffie en zelfgebakken appelcake. De gastvrouw vertelde met schwung over het bestaan van en in deze majestueuze Stolp: de bekroning van onze excursie.
11 okt '25 Anneke Zandt