Nooit Gedacht

Stolpen met naam en geschiedenis

Dik drie jaar lang, van 1993 t/m 1996, verzorgde journalist Ed Dekker de serie ‘Nooit Gedacht’ in het Noordhollands Dagblad. In totaal 150 afleveringen met boerderijen die hun naam op de gevel tooiden. Ed, altijd nieuwsgierig, spoorde ze op en nam contact op met de bewoners die hij vervolgens bezocht en bestookte met vragen naar de aanleiding en aanstichters van de naamgeving. Een indrukwekkende serie als gevolg waarmee de soms eeuwenlange bewonersgeschiedenis werd geopenbaard. Maar ook de bouwgeschiedenis van de boerderij, de agrarische bedrijfsvoering en de specifieke historie van inpolderingen en verkavelingen. De boerderijen, bijna allemaal stolpen, ontleenden hun bekendheid vaak vanwege hun naam en vormden daarmee een schakel in het vestigingspatroon van de boerenfamilies. Naast de vele ‘hoeves’ -met vooral vrouwennamen zoals ‘Catharinahoeve’, ‘Annahoeve’- verwijzen de namen naar de landschappelijke ligging en omgeving (‘Welgelegen’), de gemoedstoestand van de bewoners (‘Ons Genoegen’) of kwamen er naar de of geloofsovertuiging vermanende of bijbelse titels op het naambord zoals ‘Geduld Overwint’ en ‘De Twaalf Apostelen’. Ook de aanleiding van raadselachtige namen (‘De Kat zonder oren’, ‘Wie weet nog hoe’) worden in de krantenserie ontrafeld.

Moeders Wens en de Nood Gods

De boerderijnamen van de serie Nooit Gedacht vond Ed Dekker in het gebied rond Alkmaar: de Schermer, Beemster en Starnmeer; de Rijp, Graft, Akersloot, De Woude, Castricum, Heiloo, Bergen, Schoorl, Egmond, Warmenhuizen, Wogmeer, Waarland, Langedijk, Koedijk, Sint Pancras en Heerhugowaard.

De namen zijn in de loop van de jaren niet of nauwelijks gewijzigd, ook niet na nieuwe bewoning. Een aantal stolpen is inmiddels gesloopt vanwege brand maar ook in verband met nieuwbouw-wijken en wegendrift in de omgeving. Zo bezien is bijvoorbeeld ‘Ruim Zicht’ een wat wrange titel geworden en blijkt de naamgeving ‘Nooit Gedacht’ zich door de tijdgeest te bewijzen. De krantenserie trok destijds veel aandacht met veel verzoeken tot zowel verlenging als verwerking in boekvorm. De Boerderijenstichting verleende Ed Dekker er in 1995 een Stolp-award mee.

De Nooit Gedachtserie is nu op deze website opnieuw verschenen. Met dank aan het Noordhollands Dagblad en Ed Dekker.

De stolpen van Ed Dekker:

Anna Hoeve Amstelhoef Antaris Betsy’s Hof Berwout Boomlust Bonné Hoeve

Catharina Hoeve Cromhout De Arck van Noach De Banscheijt De Bisschop

De Eenhoorn De Flap De Franschman De Drie Gratiën De Gaper de Gladde Aker

De Glazekas De Grenshoeve De Haardstede De Heerlijkheid De kat zonder oren

De Kieft De Kleine Bijenkorf De Knapschinkel De Leeuwenhof De Lepelaar

De Nobelshoek De Nood Gods De Open Poort D’Olifant De Sapmeer De Schalm

De Slijpsteen De Thijshoeve De Twaalf Apostelen De Rompslomp De Verderkijker

De vier morgen De Vroonlande De Westert De Woeste Hoeve De Wolvenhof

Domus Cum Turri Dorpshoeve Driehuizen 23 Dreg Eendracht maakt macht

Engeland Elisabeth's hof Gravenstein Grenshoeve Groenland Hart en Lust