Verrassende tussenrapportage verduurzaming stolpen
Energetische verduurzaming is wereldwijd een van de belangrijkste vraagstukken, zeker ook voor stolpen die een woonfunctie hebben gekregen. Zo’n stolp is al gauw drie of vier keer zo groot als een gewone woning en daarmee loopt de energierekening al gauw uit de hand. Daarom is er binnen het project Karakteristieke Boerderijen in het Waddengebied een plek ingeruimd voor dit vraagstuk. In samenwerking met de Hogeschool Inholland wordt er naar innovatieve oplossingen gezocht die niet alleen zijn gericht op de deelnemende boerderijen in dit project, maar ook kunnen dienen als voorbeeld voor andere stolpeneigenaren.
Positieve reacties
Tien groepen studenten van Inholland, vijf uit Haarlem en vijf uit Alkmaar, gaven onlangs een tussenrapportage van hun werk voor docenten, medestudenten, projectorganisatie en eigenaren van de betrokken stolpen. De reacties van de toehoorders waren in het algemeen zeer positief. Een van hen zei: “Ik woon nu twintig jaar in een stolp, maar deze studenten komen met oplossingen waaraan wij niet hebben gedacht.” En er waren ook opbouwende opmerkingen, zoals die van aannemer Hans Iwema: “Heb meer aandacht voor het cultureel historisch aspect. Stop de moderne ingrepen in een historische verpakking.”
Ontwerpen openbaar
Ook de studenten zelf waren enthousiast over hun opdracht en noemden deze zeer leerzaam en interessant. Zij gaan hun voorlopige ontwerpen, met behulp van de verkregen aanwijzingen en tips, nu omzetten in definitieve ontwerpen. Daarbij zullen veel metingen en toetsingen worden verricht, want die zijn belangrijk voor de eindbeoordeling van hun opdracht. De ontwerpen zullen daarna worden gepubliceerd en zo komen deze niet alleen beschikbaar voor de betreffende stolpeigenaren, maar voor alle stolpeigenaren.
Foto: Aad Holkamp
Fotobijschrift: Links voor de klas Peter van Zutphen, voorzitter van de Boerderijenstichting Noord-Holland, rechts van hem twee van de drie begeleidende docenten van Inholland Petra Diesfeldt en Nico van der Schaaf.
Nieuwe vrienden
Geboren en getogen in eigen stolp
John en Margreet Ros wonen in een stolp aan de Dorpsstraat 1 in Abbekerk. Vroeger was dit Lambertschaag, de grenspaal staat nog verderop in de straat. Door gemeentelijke herindeling staat de stolp nu in Abbekerk. John (50) en Margreet (44) zijn echte stolpenliefhebbers en vinden daarom dat alle stolpen behouden moeten blijven. Omdat de Boerderijenstichting Noord-Holland daarvoor opkomt, hebben zij zich bij onze stichting als vriend aangesloten.
Al generaties familiebezit
Hoe oud hun stolp is, weet Margreet niet precies. “Mijn schoonmoeder is hiernaar op zoek geweest, maar zij kon dit jaren terug helaas niet vinden in archieven. Die zoektocht wil ik graag nog eens voortzetten, dat staat hoog op mijn lijstje. Gelukkig hebben we wel wat oude foto’s, gemaakt in 1938. Toen werd de stolp verlengd van 4 naar 6 vierkantspalen. Onze stolp is al drie generaties familiebezit. Wij hebben hier een melkveehouderij en melken zo’n 120 koeien. John is geboren en getogen op de boerderij, net als zijn vader. Opa kwam hier met zijn trouwen wonen. Zijn oudste broer, de toenmalige bewoner, ging elders wonen.”
Details in het zicht
John en Margreet kwamen in 2007 in de fraaie stolp in Abbekerk wonen, waarna zij de stolp van binnen hebben verbouwd. Details, zoals de vierkantspalen, de oude plafonds en balken zijn nu, waar mogelijk, weer in het zicht met zelfs her en der nog de haken van de koeienstaarten eraan.
Turf als isolatie
Sinds september zijn Teun en Lizzie eigenaar van De Pompstrook, een stolpboerderij in Lutjewinkel uit 1872. Ze willen de stolp grondig gaan verbouwen, waarvoor ze meerdere jaren hebben uitgetrokken. Ondertussen wonen ze in een klein gedeelte rechtsvoor in de boerderij. Bij de sloop van de opkamer linksvoor vonden ze turf en waarschijnlijk boekweitdoppen onder de vloer. Dit zal vroeger aangebracht zijn als isolatie.
Tot en met de negentiende eeuw was isoleren van woningen niet vanzelfsprekend, gebouwen werden slechts incidenteel thermisch geïsoleerd. Het is dan ook aannemelijk dat er hier sprake was van na-isolatie: isoleren van een bestaand pand en niet tijdens de bouw. Pas halverwege de twintigste eeuw werd het standaard om woningen te isoleren.
Dit voorjaar nog werden de lammeren geboren in de stal achter de darsdeuren/rolluik. Nu zijn alle muren, behalve die van hun tijdelijke woonplek, weggebroken zodat het één grote ruimte is geworden. Wellicht zal de turf ook rechtsvoor in de vloer aanwezig zijn, maar daar komen ze pas achter als dat deel aan de beurt is om verbouwd te worden.
Zowel boekweitdoppen als turf(molm) behoren tot de oudste isolatiematerialen. De turf heeft het stel aan het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen gegeven. Deze heeft sinds kort een turfboot en is er erg blij mee.
Decembereditie Vrienden van de Stolp
Het decembernummer van ons tijdschrift staat weer bol van allerlei stolpenwetenswaardigheden. Zo is nu na diep borend onderzoek het alleroudste, eikenhouten vierkant bekend en doen studenten bouwkunde verslag van hun verschillende onderzoeken naar het verduurzamen van stolpen. Deze samenwerking met Inholland levert leerzame en interessante visies op van maar liefst 50 jonge stolpenmeesters.
Daarnaast is er ruime aandacht voor de stolpen - met name - rond de stad Den Helder en wordt er binnengekeken in galerie De Pieper in Opperdoes die middenin het dorp is gehuisvest in een stolp. Ten slotte melden we nieuw kleurgebruik aan een stolp in Kolhorn. Met de vertrouwde rubrieken Kiek, Stolpen in de Kunst (deze keer met een stolpmaquette als onderwerp) en Stolpen in het Nieuws sluit nummer 107 het jaar af met de wens op een goed en behouden stolpenjaar in 2022.
ADVERTENTIE
De beste brandblusser voor stolpen met rieten dak
Ondanks het treffen van de juiste brandveiligheidsmaatregelen is er helaas altijd kans op brand in een stolp. Bijvoorbeeld door kortsluiting, vlam in de pan of door menselijk handelen. Een brandblusser kan in zo’n geval de schade aanzienlijk beperken en zelfs levens redden. Maar welke brandblusser is in dat geval het meest effectief in een stolp met rieten kap?
Wereld van verschil
Als het aankomt op de brandveiligheid van rietgedekte stolpen en andere woningen gaat er veel aandacht uit naar preventie, zoals veilig stoken, vonkenvangers, bliksemafleiders en een veilige dakconstructie. Het verbeteren van de brandveiligheid behelst echter ook ons eigen gedrag en de aanwezigheid van hulpmiddelen zoals brandmelders en brandblussers. Met name laatstgenoemden kunnen een cruciale rol spelen voor een goede afloop van een brand.
In dat geval moeten de bewoners wel over de juiste brandblusser beschikken die op de goede plek staat en in goede conditie verkeert. Aangezien brandblussers een wereld van verschil kunnen maken voor de brandveiligheid van uw stolp of woning met rieten kap, vertellen wij u in dit artikel alles wat je moet weten over brandblussers.
De juiste brandblusser voor de juiste brandklasse
De brandklasse geeft aan bij welk type brand een brandblusser effectief is. Het gebruik van de verkeerde brandblusser of blusmiddel kan de situatie namelijk juist verergeren.
Hieronder volgen de brandklassen:
Klasse A: Brand van vaste stoffen. Denk aan hout of textiel.
Klasse B: Brand van vloeibare stoffen. Hier gaat het om chemische middelen en olie.
Klasse C: Brand van objecten met gas, zoals een cv-ketel of gashaard.
Klasse D: Brand van metalen.
Klasse E: Brand van vloeibare substanties, zoals frituurvet.
Bij woningbranden gaat het doorgaans om klasse A t/m C. U zoekt dus een brandblusser die in ieder geval geschikt is voor de meest voorkomende brandklassen.
Soorten brandblussers
Er zijn grofweg twee soorten brandblussers. De goedkoopste optie is de poederblusser. Zoals de naam al doet vermoeden bevat deze brandblusser een poederachtige substantie op basis van een soort zoutoplossing. De poederblusser is geschikt voor alle woningbranden (brandklasse A t/m C). Een nadeel van poederblussers is dat ze veel meer troep geven en voor blusschade zorgen aan met name elektronica.
De schuimblusser is doorgaans duurder en niet geschikt bij branden met gas, zoals een cv-ketel of gashaard (brandklasse C). Een schuimblusser geeft daarentegen minder blusschade aan uw inboedel en wordt vooral gebruikt bij autobranden.
De beste plek voor uw brandblussers
Bij brand is snelheid natuurlijk geboden. Dan is het wel extra vervelend als u moet zoeken naar uw brandblusser of wanneer deze vaststaat achter een berg spullen. Telt uw riet-gedekte stolp of woning meerdere verdiepingen? Zorg dan dat er op elke verdieping een brandblusser aanwezig is. Plaats uw brandblusser aan de meegeleverde beugel, minimaal een meter boven de grond in droge ruimtes in verband met roestvorming. Controleer tot slot jaarlijks de houdbaarheidsdatum van uw brandblusser en vervang deze op tijd.
Uw stolp of woning met rieten kap verzekerd bij brandschade
Bij Rietpolis is uw riet-gedekte woning goed verzekerd bij brandschade. Van kleine brandschade tot totaalverlies van de woning. Als specialist in het verzekeren van woningen met rieten kap, adviseren wij u graag over vragen rondom de verbetering van de brandveiligheid.
Tariefverlaging bij Rietpolis
Rietpolis verlaagt in samenwerking met de verzekeraar het tarief voor het geschroefd rieten dak met 15%. Dit verlaagde tarief geldt voor nieuwe polissen vanaf 1 januari 2022. De tariefsverlaging geldt voor de opstal- en inboedelverzekering van Rietpolis.
Heeft u nog geen rieten dak verzekering van Rietpolis? Vraag dan voor 31-12-2021 een offerte aan en profiteer van het verlaagde tarief.
