Volendam, Stolphoevekerk
Een kerk als een stolp, met een vierkantsconstructie en piramidaal dak. Dat was in Noord-Hollandse dorpen niet ongebruikelijk in vroeger eeuwen. Het kerkgebouw van de protestantse gemeente in Volendam, ook wel als Stolphoevekerk aangeduid, is in 1658 gebouwd als ‘predickhuys, school ende woonhuijs’. Bouwer van dit unieke bouwwerk was de Hoornse molenmaker Adriaan Nieng. Het is het enige rijksmonument in Volendam. Het stolpkerkje heeft van oudsher een symbolische plaats weten te behouden te midden van de overwegend Rooms Katholieke bevolking van het palingdorp. Recent vond een omvangrijke restauratie plaats. De tuin was al eerder geheel opnieuw aangelegd. Cornelis Pronk tekende in de 18e eeuw als reizend, topografisch tekenaar ook deze stolpkerk. In Zuidschermer staat een identiek exemplaar (het ‘Zwarte Kerkje’) waarvoor deze kerk in Volendam model heeft gestaan.
Intiem interieur
Het geheel houten gebouw (met gepotdekselde buitengevels) heeft een dekbalkgebint met vier staanders en tussenstaanders. Het intieme interieur is voorzien van een opvallend tongewelf. Een in sprekende kleuren geschilderd firmament met stippen alssterren, een opkomende zon en afbeeldingen van de heraldische wapens van Volendam, Edam, Holland en Westfriesland. Ook zie je een eikenhouten, zeskantige preekstoel en een doophek met ijzeren doopboog. De kerk wordt voor diensten gebruikt en is ook een geliefde trouwlocatie. Bovendien zijn er orgelconcerten zoals in 2016 in het kader van de Orgeltochten. De kerkmuziek werd in deze kerk sinds 1659 verzorgd door een voorzanger. Traditiegetrouw was dit ambt met andere functies gecombineerd: die van koster en die van schoolmeester. De functie van de voorzanger werd hier pas in de loop van de vorige eeuw opgeheven. Het orgel is rond 1810 gebouwd als huisorgel. De oorspronkelijke locatie ervan is niet bekend en evenmin weten we wie het instrument gebouwd heeft. In 1990 is het gerestaureerd door Flentrop orgelbouw. Het orgel heeft één manuaal, zonder pedaal.
Keertje binnenkijken? Ga dan trouwen of doe de VVV: 0299-363747 info@vvv-volendam.nl.
